İfade Verdikten Sonra Mahkeme Ne Zaman Olur

İfade verdikten sonra mahkeme ne zaman olur sorusu ifadeye çağrılan ve kolluk görevlileri tarafından ifadesi alınan kişilerin en çok merak ettiği konulardandır. İfade alma yalnızca polis, jandarma gibi kolluk görevlileri ya da savcılık tarafından yerine getirilen bir işlemdir. Kanunda yer alan hükümlere göre ifade alma işlemini bu görevlilerden başka kimse yerine getirememektedir. Savcılık ifadelerinin ardından göz altına alınan kişi tutuklamaya sevk edilmesi durumunda şüphelinin sorgusu Sulh Ceza Hakimliği tarafından yapılarak, kişinin tutuklanıp tutuklanmayacağına karar verilmektedir. İfade verdikten sonra mahkeme ne zaman olur, ifade ve sorgu nedir daha detaylı açıklayalım.

Ceza Muhakemesinde İfade ve Sorgu Esasları

Ceza muhakemesine göre ifade ve sorgu işlemleri üzerinde özenle durulması gereken süreçlerden oluşmaktadır. Ceza muhakemesi evrelerinin hepsini birden etkileyen usul işlemleri olan ifade ve sorgu işlemlerinin yasalara uygun bir şekilde gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bu yüzden ifadeye çağrılan ve ifade vermesi istenen şüpheli – sanık tarafından da bu aşamadaki hakların bilinmesi de son derecede önem taşımaktadır.

İfade ve Sorgu Nedir?

Ceza Muhakemesi Kanunu’nun ilgili maddelerinde ifade ve sorgu kavramlarına dair önemli düzenlemeler yer almaktadır. Kanun’un 2. maddesi uyarınca ifade alma, şüphelinin kolluk görevlileri ya da Cumhuriyet savcısı tarafından soruşturma konusu suçla ilgili olarak dinlenilmesi işlemidir. İlgili kanunda yer alan hükümlere göre ifade alma işlemi soruşturma aşamasında yalnızca kolluk görevlileri ile Cumhuriyet savcısı tarafından yapılabilmektedir.

Sorgu ise şüpheli ya da sanığın hakim veya mahkeme tarafından soruşturma ya da kovuşturma konusu suçla ilgili dinlenmesi işlemidir. Dolayısıyla ifade işlemi soruşturma sürecinde yapılırken sorgu her iki durumda da yapılabilmektedir. Sorgu işlemi soruşturma sırasında sulh ceza hakimi tarafından yapılırken, kovuşturma aşamasında ise yetkili mahkeme tarafından yapılmaktadır.

İfade ve Sorgu İşlemleri Nasıl Yapılır?

Şüphelinin veya sanığın ifade ve sorgu işlemleri yapılırken kanunda yer alan hususlara uygun hareket edilmesi davanın tüm süreçlerinin sağlıklı olması bakımından büyük önem taşımaktadır. Öncelikle şüpheli veya sanığın kimliğinin saptanmasından sonra sanık kimliğine dair soruları doğru cevapla yükümlüdür. Şüpheli ya da sanığa kendisine yüklenen suç anlatılır. Daha sonraki süreç şu şekilde ilerlemektedir:

• Sanık hangi suçun üzerine atılı olduğunu bilme hakkına sahiptir.
• Sanığın avukat seçme hakkının bulunduğu ve onun hukuki yardımından yararlanabileceği bildirilir. Müdafi seçecek durumda olmadığı ve avukat yardımından yararlanmak istemesi durumunda kendisine baro tarafından avukat gönderilir.
• Yakalanan kişinin yakınlarından istediğine yakalandığı derhal bildirilmelidir.
• Kişiye susma hakkı hatırlatılır. Suç hakkında açıklamada bulunmaması hakkı olduğu belirtilir.
• Somut delillerin toplanmasını isteyebileceği hatırlatılır.
• İfade verenin ya da sorguya çekilenin kişisel ve ekonomik durumu hakkında bilgi alınır.
• İfade ve sorgu işlemlerinin kaydında teknik imkanlar kullanılır.
• İfade ve sorgu bir tutanağa bağlanarak kayıt işlemleri tamamlanır.

İfade ve Sorgu İşlemlerindeki Yasaklar

İfade ve sorgu işlemlerinin yasak usulleri, şüpheli ya da sanığı da yakından ilgilendirmektedir. Sanığın beyanı özgür iradesine dayanmalıdır. Bu durumu engelleyici nitelikte işkence, ilaç verme, yorma, aldatma, cebir veya tehditte bulunma, kötü davranma gibi durumlar ifade ve sorgu işlemlerindeki yasak usullerdir. Kolluk kuvvetlerinin bu şekilde bedensel ve ruhsal müdahalede bulunması yasaktır. Ayrıca kişiye kanuna aykırı bir yarar vaat edilemez. Yasak usullerle alınmış olan sorgu tutanakları, kişinin kendi rızası ile verilmiş olsa bile mahkeme tarafından delil olarak değerlendirilememektedir. Avukat hazır bulunmaksızın kolluk kuvvetleri tarafından alınan ifade, hakim ve mahkeme huzurunda şüpheli tarafından doğrulanmadıkça hükme esas olarak kabul edilmemektedir.

İlginizi çekebilir: Uyuşturucu Davaları Ne Kadar Sürer