HMK 145

Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 145. Maddesi sonradan delil gösterilmesi hususunu açıklamaktadır. Normalde deliler kanunda belirtilen süre içerisinde gösterilmelidir. Fakat bir delinin sonradan verilmesi yargılamayı geciktirme amacı taşımıyor ise ya da delinin süresinde verilmemesinde ilgili tarafın kusurundan kaynaklanmıyor ise, o delinin sonradan gösterilmesine mahkeme tarafından izin verilebilir. HMK 145 maddesi delillerin sonradan gösterilebilmesine ilişkin hususları içermektedir.

Hmk 145 Yargıtay Kararı

Konu olan HMK 145 Yargıtay kararı aşağıdaki şekilde açıklanmaktadır. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin 27.06.2013 tarih, 2013/5480 sayılı esası ve 2013/18157 sayılı kararında davaya içinde bulunduğu süre zarfında cevap vermemiş olan davalı, davacının dava dilekçesinde ileri sürdüğü unsurların ve vakıaların tümünü inkâr etmiş sayıldığı belirtilmektedir. Bunun yanında ilgili sürede davaya cevap vermeyen davalı karşı tarafın kusurlu olduğuna ilişkin bir vakıa sunamazsa da kötü bir amaç için kullanılmadıkça onun sunduğu vakıaları çürütmeye ilişkin delil bildirebilir şeklinde karar belirlenmiştir.

Bir başka emsal karara bakıldığında, Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2016/19522 sayılı esas ve 2018/7070 sayılı kararında dava dilekçesinde davalı davacı tanık deliline uymamış, delil olarak nüfus kaydını göstermiş, dilekçesi ile tanık bildirmiş, tanıklar dinlenerek davacı karşı davalının davasının kabulüyle tarafların boşanmalarına karar verilmiştir. Davacı, dava dilekçesinde tanık deliline dayanmadığından dayanılmayan delilin bildirilmesi amacıyla ön inceleme evresinde verilen süre sonuç doğurmamış ve tanıkların beyanları kusur belirlemesinde dikkate alınmamaktadır. Gerçekleşmiş bu durumda mahkemece; açıklanan nedenler ile davalı karşı davacıya hükmedilecek kusurlu bir davranış ispatlanamadığından dolayı davacı karşı davalının davasının reddine karar verilmesi gerekirken, boşanma davasını kabulüne karar verilmesi usul ve kanuna aykırı olduğundan bozmayı gerektirmiştir.

Hmk 145 Gerekçesi

Davaların sonuçlanma sürelerinin uzamasının temel sebeplerinden biri gereksiz yere yeni delil sunulması ve bu hususta taraflara verilen sürelere uyulmaması olduğu anlaşılmaktadır. HMK 145 maddesinin ilk fıkrasıyla, kanunda belirtilmiş sürelerden sonra davaya yeni delil sunulmasının hukuka aykırı olduğu kural olarak belirlenmiştir. Ancak bu konuda iki istisna durum belirlenmiştir. Davaya yeni delil sunulması talebi yargılamayı geciktirme amacı taşımıyor ise ya da delinin geciktirilmesinde tarafın kusuru bulunmuyorsa hâkim gerekçesini de belirtmek koşuluyla, yeni delil verilmesine izin verilmektedir. Bu biçimde delil verme kuralına istisna getirilmesi, hukuki dinlenme hakkının tabii bir sonucu olmaktadır.

Hmk Delil Sunma Süresi

Hukuk Muhakemeleri Kanunu 140/5 maddesi kapsamında, ön inceleme duruşmasında davacı taraflara dilekçelerinde belirttikleri fakat henüz sunmadıkları delil ve belgeleri mahkemeye teslim etmeleri için iki haftalık süre verilmektedir. HMK 145 maddesine göre, tabi davaların tümünde hukuk davalarında delil sunma süresi aynı şekilde olmaktadır. Sonuç olarak, dava dilekçesinin tebliği sonrasında mahkemeden ek süre alımı için karar verilmediyse iki hafta içinde yanıt verilmesi gerekmektedir. Aksi halde kanun kapsamında karşı tarafın iddialarının reddedilmesi anlamına gelmektedir.

İlginizi çekebilir: Bilirkişi