Uzlaşmaya Tabi Suçlar

Ceza hukukunda bu suçlar, suçtan kaynaklanan davada tarafsız bir kimsenin arabuluculuk yapmasıyla uyuşmazlığın çözülmesi için suçun mağduru ile failinin bir araya getirilerek iletişim kurmalarının sağlandığı suçlardır. Bu durumla ilgili hükümler, Ceza Muhakemesi Kanunu’nda açık bir şekilde düzenlenmiştir. Ceza hukukunda uzlaşmaya tabi suçlar, iletişim süreci başlatılarak suçun faili ile mağduru arasındaki anlaşmayı ifade etmektedir. Uzlaştırma ise tarafların katıldığı sürecin kendisine verilen addır.

Uzlaşmaya Tabi Suçlar Ne Anlama Geliyor?

Uzlaşmaya tabi suçlar kavramı, ceza hukukunda uzlaşma anlaşması yapılan suçları kast etmektedir. Eğer ceza hukukunda düzenlenen koşullar oluşmuşsa davanın hem soruşturma hem de kovuşturma aşamasında dava tarafları arasında uzlaştırma yapılabilmektedir. İlgili kanunda yer alan hükümlere göre davada uzlaştırma şartları şunlardan oluşmaktadır:

• Kamu tüzel kişileri yanı kamu kuruluşlarına karşı işlenen suçun vasfı ve cezası ne olursa olsun uzlaştırma hükümleri uygulanmaz.
• Uzlaştırma uygulamaları sadece mağdurun gerçek kişi olması durumunda işlenen suçlar uzlaştırma kapsamına alınmaktadır.
• Şikayete tabi suçlar uzlaştırma kapsamındadır.
• Suçlara uzlaştırma hükümlerinin uygulanabilmesi için özel kanunda suçla ilgili olarak uzlaştırma yoluna gidilebileceğine dair açık hüküm olmalıdır.
• Cinsel taciz suçu ile cinsel saldırı suçu gibi cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlarda uzlaştırma yoluna gidilemez.
• Suçun birden fazla faili varsa, sadece uzlaşan kişi uzlaşma hükümlerinden yararlanabilir.
• Suçun birden fazla mağduru olması durumunda sanık, tüm mağdurlarla aynı anda uzlaşmak zorundadır.

Uzlaşmaya Tabi Suçlar Listesi

Ceza hukukunda bu suçların listesi, vatandaşlar tarafından sık sık merak edilmektedir. Hukuk sistemimizdeki kanunlara göre uzlaştırma veya uzlaşma kapsamına alınan suçlardan bazıları şunlardır:

• Kasten yaralama suçu
• Kasten yaralamanın ihmali davranışla işlenmesi
• Taksirle yaralama suçu
• Tehdit suçu
• Konut dokunulmazlığını ihlal suçu
• İş ve çalışma hürriyetinin ihlali suçu
• Hırsızlık suçu
• Güveni kötüye kullanma suçu
• Dolandırıcılık suçu
• Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçu
• Ticari sır, bankacılık sırrı veya müşteri sırrı niteliğindeki bilgi veya belgenin açıklanması suçu
• Çocuğun kaçırılması ve alıkonulması suçu
• Mağdurun suçtan zarar gören gerçek kişi olması şartıyla, suça sürüklenen çocuklar bakımından ayrıca, üst sınırı üç yılı geçmeyen hapis veya adli para cezasını gerektiren suçlar
• İcra ve iflas kanununda yer alan uzlaştırmaya tabi suçlar
• Kooperatifler kanununda yer alan uzlaştırmaya tabi suçlar
• Fikir ve sanat eserleri kanununda yer alan uzlaşmaya tabi suçlar
• çek kanununda yer alan uzlaşmaya tabi suçlar
• Türk ticaret kanununda yer alan uzlaşmaya tabi suçlar

Uzlaştırma Sürecinde Zamanaşımı Süreleri

Davalı taraflarını uzlaştırma sürecinde zamanaşımı süreleri, mutlaka göz önünde bulundurulması gereken hususlardandır. Şüpheli mağdur veya suçtan zarar görenden birine ilk uzlaşma teklifi yapıldığı tarihten itibaren, uzlaştırma girişimine cevap verilmediği ve en geç uzlaştırmacının raporunu düzenleyerek uzlaştırma bürosuna verdiği kadar dava zamanaşımı süresi işlememektedir. Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 253. maddesinin 21. fıkrasında bu konu ele alınmaktadır.

Mahkeme Tarafından Uzlaştırma Süreci

Mahkeme kararıyla uzlaştırma süreci, kavuşturma dosyasının CMK 253. maddede belirtilen usule göre yerine getirilmesi için uzlaştırma bürosuna gönderilmesinden sonra başlamaktadır. Uzlaşmanın gerçekleşmesi halinde mahkeme, uzlaşma sonucunda sanığın edimini yerine getirmesi durumunda davanın düşmesine yönelik karar verir. Edimin yerine getirilmesinin ileri tarihe bırakılması durumunda ise uzlaşmaya tabi suçlar ile ilgili kanun hükümlerinde yer alan şartlar aranmaksızın hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilir.

İlginizi çekebilir: Öğretmen Güvenlik Soruşturması Nasıl Yapılır?