Tekerrür nedir ? Bir kişinin işlediği bir suçun cezası kesinleştikten sonra, ikinci bir suç işlemesi ile ortaya çıkan hukuki bir durumdur. Bu duruma hukukta tekerrür hükmü adı verilir. Tekrar anlamına gelen ve Arapça bir kelime olan tekerrürün asıl amacı, kişilerin yeniden suç işlemelerini önlemektir. Bir suçu ilk kez işleyen bir kişi hukukta daha az ceza alırken, tekerrürle suç işleyen kişi daha ağır cezalar almaktadır. Tekerrürün işleme konulabilmesi için ilk işlenmiş olan suçun cezası kesinleşmiş olmalıdır. Tekerrürle hükmolunmuş kişiler, cezalarını mükerrirlere özgü infaz rejimi ile infaz ederler.
Hukukta tekerrürün çoğu hukuk sisteminde cezayı artıran bir sebep olarak düzenlenmiştir. Bazı hukuk sistemlerinde ise bu hüküm, cezanın infaz süresini artıran bir sebep olarak tanzim edilmiştir. Türk Ceza Kanununa göre tekerrürün hükmü, suç işleyen kişilerin yeniden suç işlemelerini engelleyerek toplum huzurunu korumaya yöneliktir.
Suçta Tekerrür Hükümleri
Tekerrürle ilgili kanuni yaptırımlar, Türk Ceza Kanununun 58. maddesinde açıkça ifade edilmiştir. Bu maddeye göre suçta tekerrür hükümleri şunlardır:
(1) Bir kişinin önceden işlediği bir suçtan dolayı aldığı cezai hüküm kesinleştikten sonra, yeni bir suç işlemesi durumunda, tekerrüre ait hükümler uygulanır. Bunun için ise cezanın henüz infaz edilmiş olması gerekmemektedir.
(2) Tekerrürün hükümleri, önceden işlenmiş bir suçtan dolayı şu şekilde uygulanmaktadır;
a) Beş yılı aşkın süreyle hapis cezasına mahkûmiyet verilmesi halinde, bu cezanın uygulandığı tarihten itibaren beş yıl,
b) Beş yıl veya daha az süreyle hapis cezası veya adli para cezası verildiği durumda, bu cezanın uygulandığı tarihten itibaren üç yıl geçmişse, ceza uygulanmaz.
(3) Tekerrürün söz konusu olduğu durumlarda, iki seçim olarak adli para cezası ve hapis cezası öngörülürse, hapis cezası uygulanır.
(4) Kasıtlı suçlar ile taksirli suçlar; askerî suçlar ile diğer suçlar arasında tekerrürün hükümleri uygulanmaz. Kasten adam öldürme, kasten adam yaralama, yağmacılık, dolandırıcılık, uyuşturucu ve uyarıcı madde ticareti, kıymetli belgelerde sahtecilik suçları hariç, yabacı ülkelerin mahkemelerinde verilen hükümler tekerrürün hükümleri uygulanmaz.
(5) Suçu işlediği zaman 18 yaşın altında olan kişilerin suçlarına tekerrürün hükümleri uygulanmaz.
(6) İşlenmiş suçların cezalarında, tekerrürün hükümleri uygulanacaksa, bu cezalar mükerrirlere özgü uygulama hükümleri uygulanır. Bu uygulama hükümleri uygulandıktan sonra denetim serbestlik tedbiri verilir.
(7) Mükerrire verilen ceza ile denetimli serbestlik uygulaması, kanunda belirtildiği gibi uygulanır.
(8) Mükerrirlere özgü uygulanan cezadan sonra denetimli serbestlik tedbirinin de “mükerrir suçlu” hakkında uygulanmasına karar verilir.
Suçta Tekerrür Uygulaması İçin Süre Şartı
Tekerrür nedir , nasıl uygulanır ? Suçta tekerrür hükümlerinin uygulanması için belirlenmiş bir süre şartı vardır. İlk suç sebebiyle cezanın kesinleşmesinden sonra, belirli bir süre içinde ikinci suç işlenirse tekerrürün uygulanabileceği söylenebilir. Tekerrürün uygulanabilmesi için, ilk suça verilen cezanın kesinleşmiş olması gerekmektedir. Ancak cezanın uygulanmış olması gerekli değildir. Tekerrürün uygulanması için süre şartı, iki temel şekilde uygulanır.
İlk suç sebebiyle verilen ceza kesinleşmişse, fakat uygulanmamışsa; ikinci suç, ilk suçun kesinleşmesinden itibaren ne zaman işlenmiş olursa olsun tekerrürün uygulanması gerekmektedir. Bunun için,
1. İlk işlenen suçtan ötürü verilen hapis cezası 5 yıldan fazlaysa, ikinci suç, ilk suçun cezasının uygulanmasından itibaren 5 yıl içinde işlenmiş olmalıdır. İlk suça ait olan cezanın uygulanmasından itibaren 5 yıldan daha fazla bir süre geçtiyse, tekerrürün hükümleri uygulanamaz.
2. İlk işlenen suç sebebiyle verilen hapis cezası 5 yıl veya daha az süreli hapis cezası veya yalnızca adli para cezası ise, ilk suçun işlenmesi sebebiyle verilen cezanın uygulanmasından itibaren 3 yıl içinde ikinci suçun işlenmiş olması gerekir. Bu madde hükmüne bağlı olarak, ikinci suç 3 yıl geçtikten sonra işlenirse tekerrüre ait hükümler uygulanamaz.