Şikayete Bağlı Suçlar

Ceza davalarında yargılama sürecinin başlatılabilmesi için gerekli olan şart şikâyettir. Şikayete bağlı suçlar kapsamında suç işlediği iddiasında bulunulan bir şüphelinin hakkında yapılacak soruşturma neticesinde, ilgili iddianamenin mahkeme tarafından kabul edilmesiyle başlayacak olan yargılama sürecinin başlayabilmesinde kanun ile şart öngörülmüştür. Buna göre herhangi bir suç sebebiyle zarar gördüğünü düşünen kişinin zararının giderilmesi ve suçlunun cezalandırılması için resmi kurumlara şikâyetini sunması şarttır.

Takibi Şikâyete Bağlı Suçlar

Ceza soruşturmalarının başlaması için bir suçtan yakınan bir kişinin şikâyeti aranmakta olup, savcılık tarafından kendiliğinden bir soruşturma şikâyete bağlı suçlar için başlatılmamaktadır. Bazı suçlardaki usuller bazı sakıncalardan dolayı takibi şikâyete bağlı olmuştur. Örneğin; cinsel dokunulmazlık hakkına karşı işlenen bir suçta vakanın duyulmasını engellemek ve mağdurun onurunu korumak amacıyla şikâyet süreci mağdurun talebine bırakılmıştır. Aynı şekilde mala zarar verme konusunda işlenen suçlarda da suçlu ile şikâyet eden arasında akrabalık ilişkisinin olabileceğinden dolayı özel hayata müdahale etmemek gibi nedenlerle bazı suçlar şikâyete tabi tutulmuştur.

Şikayete Bağlı Suçlar ; hırsızlık suçu ve nitelikli hırsızlık suçu ( TCK md. 167/2’de belirtilmiş kişiler aleyhine işlendiğinde takibi şikayete bağlı suçlardandır.), kullanma hırsızlığı suçu, mala zarar verme, ibadethane veya mezarlıklara zarar verme, taksirle yaralama, basit kasten adam yaralama, reşit olmayanla cinsel ilişki, cinsel saldırı, cinsel taciz, tehdit, konut dokunulmazlığını ihlal, kişilerin huzurunu bozma, iş ve çalışma hürriyetini ihlal, hakaret, kişinin hatırasına hakaret, kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması, haberleşmenin gizliliğinin ihlali (m. 132 /1,2,3), özel hayatın gizliliğini ihlal, hakkı olmayan yere tecavüz, bedelsiz senedi kullanma, güveni kötüye kullanma, dolandırıcılık ( TCK md. 167/2’de belirtilen kişilerin aleyhine işlendiğinde), kaybolmuş veya hata sonucu ele geçmiş eşya üzerinde tasarruf, taksirli iflas, hileli iflas, karşılıksız yararlanma, suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi, şirket veya kooperatifler hakkında yanlış bilgi, bilgi vermeme, açığa imzanın kötüye kullanılması, aile hukukundan kaynaklanan yükümlülüğün ihlali, ticari sır müşteri sırrı ya da bankacılık sırrı niteliğindeki bilgilerin açıklanması, çocuğun kaçırılması veya alıkonulması.

Takibi şikâyete bağlı olamayan suçlar

Bu suçlar,  şikayete Bağlı Suçlar aksine, bir suçtan dolayı zarar gören kişi tarafından herhangi bir bildirimi olmasa da ceza soruşturması yapılacak suçlardır. TCK maddeleri uyarınca takibi şikâyete bağlı olmayan suçlar şunlardır; kasten adam öldürme (TCK81), bilerek ya da isteyerek çocuk düşürme (TCK 100), kasten yaralama (TCK 82), şantaj (TCK 107), hırsızlık (TCK 141), haberleşmenin gizliliğinin ihlali (TCK 132), dolandırıcılık (TCK 157), çevrenin kasıtlı olarak kirletilmesi (TCK 181) suçlarıdır.

Söz konusu bu suçlar şikâyet gerektirmeksizin kendiliğinden açılır. Toplumun huzur ve güvenliğini sağlamak ve korumak esastır. Bu konularda gerçekleşen suç zarar görenin şikâyeti olmasa da savcılık tarafından re’sen soruşturma işlemi başlatılır ve kamu davası olarak devam eder.

İlginizi çekebilir: Yoksulluk Nafakası