Türk Ceza Kanunu’nda bu suç, tehdit suçunun farklı bir görünüm biçimi şeklinde kabul edilip, esasen mağdurun daha ağır biçimde huzursuz edilmesine neden olarak mağdurun iç huzur ve hürriyetini koruyan bir suç türüdür. Şantaj suçu işlenebilmesi için bir kimseyi kanuna aykırı ya da yükümlü olmadığı bir şeyi yapmaya veya yapmamaya zorlama durumunun ortaya çıkması gerekmektedir. Bunun dışında herhangi bir şekilde haksız çıkarmaya sağlayamaya zorlama şeklinde de şantaj suçu işlenebilmektedir. Bu suç ile ilgili tanımlama ve düzenlemeler, Türk Ceza Kanunu’nun 107. maddesinin 1. ve 2. fıkralarında bulunmaktadır.
Bir kimsenin şeref veya itibarına zarar verecek düzeyde olan hususların açıklanacağı ya da isnat edileceği tehdidi ile de bu suç işlenebilmektedir. Hukuk sistemimizde şantaj suçunun işlendiği durumlarda dikkatli davranılması gerekmektedir. Genellikle tehdit suçu ile karşılaştırılan şantaj suçunu işleyen failin söz ve davranışları hakim tarafından değerlendirilerek suçun şantaj veya tehdit olup olmadığı tespit edilmektedir.
Şantaj Suçu Cezası
Şantaj suçunun cezası, suçun nitelikli ve basit şekilde işlenmesi fark etmeksizin tüm biçimleriyle aynıdır. Türk Ceza Kanunu’nun 107. maddesinde yer alan gerekçelere göre, şantaj suçunun cezası 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıdır. Ve 5000 güne kadar adli para cezası olarak düzenlenmiştir. Bununla birlikte söz konusu maddenin düzenlenmesinde şantaj suçuna hükmeden mahkeme, sanık hakkında sadece hapis veya adli para cezasına hükmetmeye karar veremez. Dolayısıyla bu suçun cezasında hem hapis cezasına hem de adli para cezasına ayrı ayrı hükmedilmesi gerekmektedir.
Şantaj Suçu Şikayete Bağlı Mı?
Bu suç şikayete bağlı olmayan suçlar arasında yer almaktadır. Çünkü Türk Ceza Kanunu’nda yer alan düzenlemelere göre bu suç, tehdit suçunun farklı bir çeşidi olarak görülmektedir. Bu bakımdan takibi şikayete bağlı suçlar arasında yer almayan şantaj suçunun işlendiğine dair bilgi savcılığa gelmesinin ardından kendiliğinden soruşturma başlatılmaktadır. Şantaj suçunda ayrıca herhangi bir şikayet süresi bulunmamaktadır. Fakat davanın zaman aşımı süresi olduğu unutulmamalıdır. Şantaj suçunun dava zamanaşımı süresi 8 yıl olup, suçun işlendiği tarihten itibaren 8 yıl geçmeden mağdur aleyhine işlenen suç savcılığa bildirilmelidir. Eğer söz konusu zamanda savcılığa gerekli bildirim yapılmaz ise, dava zamanaşımı süresi dolacağı için suç ile ilgili herhangi bir soruşturma yapılmamaktadır.
Tehdit ve Şantaj Suçu Arasındaki Fark
Şantaj suçuyla tehdit suçu arasındaki fark, hukuki açıdan genel kast ile özel kast biçimde ortaya çıkmaktadır. Bir başka deyişle tehdit suçu, bir kimseye haksız bir zarara uğratılacağının bildirilmesiyle genel kast şeklinde işlenmekteyken, şantaj suçu ise TCK 107. maddenin 1. fıkrasında düzenlenen şekli ile genel kast, 2. fıkrada yer alan şekliyle ise özel kast şeklinde işlenen bir suçtur. Uygulamada bu iki suç arasında tereddütler yaşandığı sık sık görülmektedir.
Şantaj Suçunun Şartları
Şantaj suçunun genel şartları, TCK 107. maddede açık bir şekilde düzenlenmiştir. Bu maddenin birinci fıkrası ile ikinci fıkrası birbirinden farklı şantaj suçlarını düzenlemektedir. Seçimlik hareketle işlenebilen suçlar arasında kabul edilen şantaj suçunun şartları arasında failin hak sahibi ya da yükümlü olduğu bir şeyle ilgili şantaj suçu yer almaktadır. Bunun dışındaki şantaj suçları:
- Mağduru kanuna aykırı bir şey yapmaya zorlama şekliyle
- Mağduru yükümlü olmadığı bir şeyi yapmaya zorlama şekliyle
- Haksız çıkar sağlamaya yönelik
şeklinde örnekleri bulunmaktadır. İlgili maddenin 2. fıkrasında ise şeref ve saygınlığa zarar verecek hususların açıklanacağı ya da isnat edileceği tehditi ile şantaj suçu düzenlenmiştir.
İlginizi çekebilir: Uyuşturucu Davaları Ne Kadar Sürer