Muhakeme kavramı insanın düşünebilme yeteneğinin doğal bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. İnsanı diğer canlılardan ayıran birçok özellikten söz edilebilirken bunlardan biri de muhakeme becerisidir. Birey düşünebilme yeteneğine bağlı olarak olaylardan anlamlar üretir. Bu anlamlara uygun olarak da mantıklı kararlar verir. Muhakeme Nedir ? Sık sorulan bir konu olurken muhakeme sayesinde planlı ve programlı hareket edilir. Muhakeme eylemi ile olaylara bazı sorular yöneltilir ve bunlara cevap verilir. Neden ? Nasıl ? Sorularına yanıt bulan bu düşünme eylemi neticesinde insanın mantıklı bir sonuç elde etmesi mümkün olur. Kişi yaşamı boyunca karşılaşacağı problemleri düşünme becerileri ile çözümlemeye çalışır. Muhakeme kavramına karar verme aşamalarında ihtiyaç duyulur. Bir problemi çözebilmenin yolu, olası tüm sonuçları doğru tahlil edebilmektir. Bu sayede sağlıklı karar vermek mümkün olur. Muhakeme yargıda kullanılan bir kavram olurken bir durum hakkında karar verileceği zaman devreye giren uygulamalar arasında yer alır. Mahkemeler açısından seri muhakeme usulleri ve basit yargılama usulleri adı altında iki başlıktan söz etmek mümkündür.
Muhakeme Ne Demek ?
Muhakeme Nedir ? Dendiğinde belli bir amaca yönelik gerçekleştirilen planlı düşünme eyleminden söz edilir. Bu eylem üst düzeyde gerçekleştirilen bir düşünmeyi içerirken problem etrafında esaslı bir inceleme yapılır. Bu inceleme sonucunda da çözüme yönelik olarak bazı mantık yürütmelere gerek duyulur. Problemin çözümü sırasında olasılık dahilinde bulunan tüm sonuçların göz önünde bulundurulması gerekirken alternatif durumlar içinden bir seçim yapılması kaçınılmaz olur. Bundan dolayı muhakeme kavramı oldukça kapsamlıdır. Karar verme sürecinde devreye giren muhakeme becerisi her bireyde farklı şekilde bir gelişim gösterir. Bunda etkili olan unsur ise kişinin eğitimi, sosyal yaşamı, bilgi ve deneyimlerinin yanı sıra öğrenme kapasitesidir. Ceza muhakemesi hukuku söz konusu olduğunda kullanılan basit yargılama usulü ve seri muhakeme usulleri sayesinde hukuki süreçlerin etkin ve hızlı bir şekilde sonuçlanması amaç edinilir. Bundan dolayı da bu muhakeme usullerine başvurulur. Muhakeme kavramı hukuki açıdan ele alındığında bir olay ya da durum hakkında karar vermek olarak değerlendirilirken bu karar sürecinde adil olmak ve doğru bir tercih yapmak oldukça önemlidir. Bundan dolayı da mesleki yetkinlikle beraber birçok koşulun bir arada olması beklenir.
Muhakeme Şartları
Muhakeme bir sonuca varmak için izlenen yol olurken bu süreçte hedeflenen istenen sonuca ulaşmaktır. Akıl yürütme olarak da adlandırılabilen muhakemenin her insanda işleyiş yöntemleri farklıdır. Muhakeme Nedir ? Bilinmek istenirken mahkeme kelimesi ile aynı kökten gelen muhakeme sayesinde eldeki bilgiler doğrultusunda düşünüp yansız olarak karar verilir. Muhakeme aynı zamanda iddialar yürüterek sonuçlar elde etmek amacıyla kullanılan bir düşünme yöntemi olarak da açıklanır. Muhakeme bir iddianın doğrulanmasına yönelik olarak kullanılırken aynı zamanda da fikrin desteklenmesi için de tercih edilen bir yol olduğu görülür. Hukuk disiplini içinde kullanılacağı zaman kanunlar dikkate alınır. Muhakeme ile amaçlanan sonuç, yeni fikirler elde etmek değildir. Bu kavramın hedeflediği belli bir durum hakkında en doğru kararı verebilmektir. Bundan dolayı da hukuki süreçlerde muhakeme becerileri kullanılır. Ceza muhakemesine göre seri muhakeme usulü ve basit yargılama usulü kullanılan yöntemler olurken bu usuller sayesinde yargısal faaliyetlerin daha hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesi amaç edinilir. Basit yargılama usulünde yargısal faaliyetlerin etkin bir şekilde gerçekleştirilmesi amaç edinilirken iddianame kabul edildikten sonra bazı suçlar için mahkemenin takdiri devreye girer. Bu durumda duruşma yapılmadan evrak üzerinden işlemler yürütülür. Bir ceza muhakemesi usulü olarak daha basit ve hızlı bir yöntem olması nedeni ile tercih edilir.