MANEVİ TAZMİNAT

Manevi tazminat davası, yasaya aykırı bir fiil ya da işlem sebebi ile bir kişinin yaşadığı üzüntü, keder, elem ve yıpranmanın yol açtığı manevi zararların giderilmesi amacıyla açılan bir dava türüdür. Manevi tazminat maddi tazminat davası ile birlikte açılabildiği gibi ayrı ayrı olarak da açılabilmektedir.  Ticari özellikte olmayan tüm tazminat davaları, talep edilen tazminat miktarına da bakılmadan asliye hukuk miktarında açılır. Bununla birlikte devletin ya da idarenin işlem ve fiilleri sebebi ile zarara uğrayan kişilerin açtığı tazminat davalarına tam yargı davası denilmektedir.

Manevi Tazminat Nedir ?

Manevi tazminat , kişilik hakları saldırıya uğrayan bir kişinin bu olay karşısında bozulan ruhsal dengesini telafi etmek ve manevi değerlerindeki eksikliği karşılamak üzere yapılan, duyulan acı ve ıstırabın kısmen ya da imkân nispetinde yapılan iadesine denilmektedir.  Bir başka ifade ile bedensel bütünlüğün zedelenmesi ve kişilik haklarının ihlal edilmesi neticesinde ödenen tazminattır.

Bir suç fiili karşısında ve kişilik hakkı ihlali karşısında, kişilik değerleri zarara uğrayan bir kişi manevi tazminatı talep etme hakkına sahip olur. Kişilik değerleri, kişinin kişilik haklarını oluşturmakta olup, kanunda tanımlanmamış olmakla birlikte Yargıtay emsal kararlarına göre manevi tazminata konu olan kişilik hakları şunlardır: Bireyin sağlığı, bireyin yaşamı, bireyin vücut bütünlüğü, bireyin ruh bütünlüğü, müdahale edildiğinde bireyin üzüntü ya da elem yaşamasına neden olan diğer fiziki, duygusal ve sosyal kişilik değerleridir.  Manevi tazminatın hesaplaması için kanunda teknik anlamda bir metot yoktur. Manevi tazminat hesaplaması bazı kriterler dikkate alınarak yapılmaktadır. Bu miktarı belirleyen unsurlar şunlardır: somut durumun özellikleri, tarafların ekonomik durumları, tarafların suç fiilindeki kusur oranları, meydana gelen manevi zararların büyüklüğü (yaralanma, ölüm, üzüntü), suç eyleminin tarihi itibariyle paranın satın alma gücüdür. Belirlenecek miktar, tazminat borçlusunu fakirleştirmemeli, tazminat alacaklısını da zenginleştirmemelidir. Bu nedenle bu miktarı belirleyecek hâkim hakkaniyet çerçevesinde düşünüp karar vermelidir.

Manevi Tazminat Davası Nasıl Açılır ?

Manevi tazminat davası, davayı açacak kişi ya da kurumun ikametgâhının bulunduğu yerdeki mahkemeye açılmaktadır.  Tazminat davaları asliye hukuk mahkemesinde sürdürülmektedir. Davalı sayısı birden çok ise, tazminat davası herhangi birinin yerleşim yerinde de açılabilmektedir.

Manevi Tazminat Davası Ne kadar Sürer ?

Manevi tazminat diğer tazminat davaları gibi tanık dinlenmesi, taraf iddialarının ileri sürülmesi, maluliyet oranı tespiti, kusur tespiti, maddi zararın hesaplanması gibi unsurlardan oluşur. Konusu tazminat davası olan mahkeme, her aşamada gerekli tespit ve incelemeler yaptıktan sonra tarafların itirazlarını değerlendirmektedir.  Örneğin bir konuda bilirkişinin yaptığı bir tespite taraflardan birinin itirazı olursa, mahkeme bu itirazı da değerlendirir, itirazı uygun görürse dosyayı yine incelemesi üzerine kusur bilirkişisine gönderir. Tüm bu işlem ve süreçler de itiraz edilip edilmemesi, manevi tazminatın ne kadar zamanda sonuçlanacağını belirlemektedir. Tazminat davaları ortalama 1,5 – 2 yıl gibi sürelerde sonuçlanmaktadır.

İlginizi çekebilir: Uyuşturucu Davaları Ne Kadar Sürer ?