HAKARET SAYILAN KELİMELER

Türk Ceza Kanunu’nun 125 ve 131 maddeleri aralığında şerefe karşı işlenen suçlar başlığı altında hakaret suçunun temel şekli, hangi hallerde suç sayıldığı, ceza yaptırımları düzenlenmiştir. Hakaret sayılan kelimeler de hakaret suç fiilinin temelini oluşturmaktadır. Bu nedenle bu kelimelerin neler olduğu ve hangi ceza yükümlülüklerine tabi olduğu detaylıca bu yazıda açıklanmıştır.

Hakaret suçu, belirli somut bir durum veya olgunun dayandırılması suretiyle bireyin şeref ve saygınlığının zedelenmesi ve genel ve soyut özellikteki söz ve davranışlar ile bireyin değersizleştirilmesi, rencide edilmesi şeklinde işlenmektedir. Hakaret suçu fiili kişinin bir birey olmaktan kaynaklanan kişilik haklarına doğrudan bir saldırı olarak kabul edilmektedir. Hakaret olan kelimeler kanunda tek tek yazılmamış olmasına karşın, hakaret suçunun hangi koşullarda vücut bulacağı belirtilmektedir.

Hakaret sayılan kelimelerden kaynaklı hakaret suç fiili takibi şikâyete bağlı suçlardandır. Bu nedenle mağdur kişi, hakaret eden kişiyi ve hakareti öğrendiği andan itibaren başlamak üzere altı ay içinde şikâyet hakkını kullanmalıdır.  Hakaret suçları ile ilgili yapılan yargılama işlemleri asliye ceza mahkemesi tarafınca yapılmaktadır. Burada belirtilmesi gereken şey, kamu görevlisine ve cumhurbaşkanına karşı hakaret sarf etmek şikâyete tabi suçlardan sayılmamaktadır. Bu nedenle soruşturma re’sen başlatılır ve uzlaştırma kapsamında da değildir.

 Hakaret Sayılan Kelimeler Yargıtay

Yargıtay kararları da hakaretler kapsamında net bilgiler vermektedir. Yargıtay 18. Ceza Dairesi 2016/8338 esas, 2018/15702 sayılı kararında karşılıklı hakaret edilmesi hususu yargılanmış, sanığın mağdurun yüzüne karşı hakaret sayılan kelimeler söylediği, mağdurun da sanığın yüzüne “o.. çocuğu” kelimesini söylediği anlaşılmıştır. Söz konusu sözler tanık tarafından görülmüş ve ifade edilmiştir.

Hukuken Hakaret Sayılan Kelimeler

Hakaret suçu işlenmesine neden olan hukuken hakaretler bireyin sosyal hayatının içerisinde şerefine ve kişinin özsaygısına zarar vermektedir.  Hukuken hakaret sayılan kelimeler kanun da tek tek sayılamayacağı için ilgili maddelerde suçun şekli ve hakaret sayılan kelimeleri belirten temel özellik ve unsurlara değinilmiştir. Ayıca yukarıda belirtildiği gibi Yargıtay emsal kararlarında görülen davalarda da suç konusunu oluşturan hakaretler bu yönde açıklık sağlamaktadır. Bu kelimeler bireye yönelik onur, haysiyet, şeref ve saygınlığını rencide edecek somut bir eylem ve olgu isnat etmekte ya da sövme yolu ile bireyin şeref, onur ya da saygınlığına saldırma özelliğinde olmaktadır. Bu kelimeler, kişiyi rencide eden ve toplum içinde değersizleştiren kelimelerdir.

Örnek vermek gerekirse, hukuki uygulamada en sık karşılaşılan hakaretler; şerefsiz, haysiyetsiz, aptal, geri zekâlı, müsvedde, hayvan, man kafa, spastik, deli, aklı kıt,  gibi kelimeler hakaret sayılan kelimelerdir. Söz konusu kelimeler bireyin mevcut fiziksel ya da psikolojik bir özelliğine vurgu da yapabilmektedir. Örneğin; aksayarak yürüyen birine “topal adam” demek, gözü göremeyen kişiye “kör” demek bu kelimeleri yansıtmaktadır. Kaba ve nezaketsiz kelimeler hakaret sayılan kelimeler arasında sayılmamaktadır. Bunlar; terbiyesiz, riyakâr, yalancı, saygısız gibi kelimelerdir. Bir başka örnekle de birine şişman demek de hakaret içerikli sayılmamaktadır.

İlginizi çekebilir: Trafik Kazası Avukatı Konya