Cmk 234 Maddesi mağdur ile şikâyetçinin hakları konusunda kanun düzenlemesini içermektedir. Bu hakların yargılama aşamalarında nasıl ve ne şekilde olduğu, gerekçeleriyle birlikte açıklanmaktadır.
CMK 234 Madde Nedir ?
Hukuk sistemimizin CMK 234 maddesinde belirtildiği üzere, mağdur ile şikâyetçinin hakları soruşturma evresinde ve kovuşturma evresinde olmak üzere iki şekilde mevcuttur. Mağdur ve şikâyetçinin soruşturma aşamasındaki hakları; delillerin toplanmasını isteme, soruşturmanın gizlilik ilkesini bozmamak ve amacına engel olmamak şartı ile Cumhuriyet savcısından belge örneği isteme, mağdur ya da şikâyetçinin vekili bulunmaması durumunda, cinsel saldırı suç fiili ile alt sınırı beş yıldan fazla olan hapis cezasını gerektiren suç fiillerinde, baro tarafından kendisi için avukat görevlendirilmesini isteme, 153. Maddeye uymak şartı ile vekili vasıtası ile soruşturmaya ilişkin belgeleri ve el konulmuş ve koruma altına alınmış eşyayı inceletme, Cumhuriyet savcısının verdiği kovuşturmaya yer olmadığı kararını kanunda yazılı olan usule uygun şekilde itiraz hakkını kullanma şeklinde sıralanabilmektedir.
Aynı şekilde CMK 234 maddesinin birinci fıkrasında, mağdur ve şikâyetçinin kovuşturma aşamasındaki hakları ise, duruşmadan haberdar edilme, kamu davasına katılma, ilgili tutanak ve belgelerden örnek isteme ve tanıkların davetini isteme, vekili olmaması halinde, cinsel saldırı suç fiili ile alt sınırı beş yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suç fillerinde, baro tarafından kendisine yönelik avukat görevlendirilmesini isteme, davaya katılmış olma şartı ile davayı sonuçlandıran kararlara yönelik ilgili kanun yollarına başvurma hakları şeklinde sıralanmaktadır.
Mağdur ve şikâyetçi on sekiz yaşını doldurmamış ise, dilsiz ya da sağır veya sıkıntısını ifade edemeyecek düzeyde malul bir durumda ise aynı zamanda bir vekili de söz konusu değilse, o mağdur kişisinin talebi aranmaksızın bir vekile sahip olması hakkı vardır. Bu karar CMK 234 maddesinin ikinci fıkrasınca verilmiştir. Yani bu durumda, şikâyetçi ve mağdurun istemi aranmadan kendisine bir vekilin görevlendirilmesi yapılmaktadır. CMK 234 maddesinin üçüncü fıkrasına göre, suç fiilinin mağdurları ve şikâyetçi kişiye verilen bu haklar, mağdur ve şikâyetçiye anlatılıp, açıklanmaktadır. Bu husus tutanağa da yazılmaktadır. Son ve dördüncü fıkraya göre de, soruşturma ya da kovuşturma evresinde, dava nakil işlemleri ya da adli tıp işlemleri sebebiyle yerleşim yerlerinin dışında farklı bir yere gitme zorunluluğu olması durumunda mağdurun yapacağı konaklama ve ulaşım giderleri Adalet Bakanlığı tarafından karşılanmaktadır.
CMK 234 Madde Gerekçesi
CMK 234 maddesinde hukuki yargılamada şikâyetçi ve mağdura tanınan önemli haklar ve bunların geçerli olduğu hukuki durumları daha iyi bir düzeye getirilmiştir. Söz konusu haklar doğrultusunda mağdur ve şikâyetçi soruşturma aşamasında daha aktif olmaktadır. Öyle ki Cumhuriyet savcılığından delil toplanmasını isteyebilmekte ve soruşturmanın kurallarını bozmayacak biçimde Cumhuriyet savcısından belge talep edebilmekte, avukat aracılığı ile soruşturma belgelerini ve muhafaza altına alınan eşyayı inceletebilmektedir. Ayrıca cumhuriyet savcısının kovuşturmaya yer olmadığı şeklindeki kararının da denetlenmesini isteyebilmektedir. Şikâyetçi ve mağdura kovuşturma evresinde duruşmadan haberdar edilebilme, avukatı yoksa baro tarafından bir avukat atanmasını isteyebilme, tanıkların davetini isteyebilme, davaya katılmış ise kanun yollarına başvurabilme hakları tanınmıştır.
İlginizi çekebilir: Boşanma Davasını Kadın Açarsa Nafaka Alabilir mi ?
Küçükokka Hukuk Bürosu kurulduğu andan bu yana Ceza Hukuku, Aile Hukuku, Uluslararası Hukuk, Tazminat Hukuku, İş Hukuku, İcra İflas Hukuku, Gayrimenkul Hukuku ve Tüketici Hukuku başta olmak üzere hukukun her alanında hizmet vermekte olup, seçkin şahıs ve şirketleri temsil etmektedir.