Arabuluculuktan Sonra Dava Açma Süresi

Arabulucuya gitmeden dava açılması günümüzde özellikle ticari uyuşmazlıklarda kanunlar tarafından sınırlandırılmıştır. Mahkemelerin yükünün azaltılması ve çok daha kısa sürede anlaşmazlıkların çözüme kavuşturulması için arabuluculuk sistemi ülkemizde henüz yeni bir sistem olarak kullanılmaya başlamıştır. Zorunlu ve ihtiyari olmak üzere iki farklı şekilde arabuluculuk faaliyetlerine başvurmak gerekir. A

Arabuluculuk; sınırları çizilmiş belirli özel hukuk uyuşmazlıklarında tarafların, hür iradeleri ile seçecekleri uzman ve yetkili kişiler nezdinde dava açmadan önce bu uyuşmazlıklarının giderilmesini hedefleyen bir hukuki sistemdir. Usul hukuku kurumu olarak arabuluculuk, tarafların mahkeme dışında daha hızlı ve kısa sürede kesin bir sonuç almalarını sağlamayı hedefler.

Arabuluculuktan sonra dava açma süresi ise davanın mahiyetine ve somut olayın özelliklerine göre değişebilir. Örneğin İşe İade Talepli Davalarda arabuluculuk faaliyeti sonrasında anlaşmaya varılmaması halinde son tutanağın düzenlenme tarihinden itibaren 2 (iki) hafta süre içerisinde iş mahkemesinde dava açılması gerekmektedir. Arabuluculuğa tabi diğer anlaşmazlıklar ve uyuşmazlıklarda farklı süreler mevcuttur. Hak kaybına uğramamak adına bir avukatla süreci yönetmenizi tavsiye ediyoruz.

Ticari Davalarda Arabuluculuk

Ticari uyuşmazlıklarda arabuluculuk süresi kapsamında tarafların dava açamadan önce mutlaka bir arabulucu ile anlaşarak uyuşmazlıkları bu yolla çözmeleri istenir. Zorunlu arabuluculuk kapsamında sayılan bu süreçte dava açma şartı olarak arabuluculuk öne sürülür. Eğer bu yöntem ile görüşme sağlanmamış ve başvuru yapılmamış ise dava şartının oluşmaması nedeniyle dava reddedilecektir.

İş ve ticari davalarda sık sık mahkemelere konu olan; kıdem, ihbar tazminatları, fazla mesai, maaşlar, yıllık izin ücretleri vb. birçok mesele arabuluculuk faaliyetleri ile ayrıca çok daha kısa sürede sonuca bağlanabilir. Bu nedenle ticari ve iş davalarında arabuluculuk zorunludur. 

Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu

Arabuluculuk kanunu kapsamında ülkemizde 6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu çerçevesinde birçok tanımlaya yer verilmiştir. Buna göre arabuluculuğa ilişkin temel ilkeler arasında; iradi olma ve eşitlik, gizlilik, beyan ve belgelerin kullanılması gibi unsurlar belirlenmiştir.

İlgili kanun dördüncü bölümünde arabuluculuk faaliyetleri tanımlanmıştır. Buna göre, tarafların dava açmadan önce ya da davanın görülmesi sırasında arabulucuya başvuru yapmaları mümkündür. Mahkeme tarafından da bu faaliyete ilişkin teşvik edici ve aydınlatıcı tavsiyelerin de verilmesi mümkündür. Arabuluculuktan sonra dava açma süresi ise son tutanağın süresi içinde mahkemeye verilmesi ile gerçekleşecektir.

Arabuluculuk Başvuru Dilekçesi

Arabuluculuk başvurusu yapmak için başvuru yapacak tarafın karşı tarafın ikametgahının veya ticari/iş davalarında bu faaliyetlerin yürütüldüğü yerdeki resmi arabuluculuk bürolarından yapılması gerekir. Başvuru sırasında belirli formların ve dilekçelerin hazırlanması gerekmektedir. Dava açmadan önce zorunlu hallerde veya dava sırasında arabuluculuk faaliyetlerine tarafların başvurması mümkündür.

Taraflar arabuluculara bizzat kendileri başvurabilecekleri gibi avukatları aracılığıyla da bu işlemlerin gerçekleştirilmesi mümkündür. Taraflar arasında yaşanan anlaşmazlıklara bağlı olarak genelde tek taraflı olarak arabuluculuk başvuru yapıldığı görülmektedir. Anlaşmaya yanaşmayan kişilere karşı genelde işverenlerine yönelik işçiler tarafından tazminat ve diğer hakları için arabuluculuk başvuru yapılmaktadır. Günümüzde arabuluculuk dava açma şartı olarak kabul edilir.

Arabuluculuğun Zorunlu Olduğu Haller

Zorunlu arabuluculuk faaliyetleri için ticari ve iş davalarına konu olacak uyuşmazlıklara yönelik dava açmadan önce arabuluculuk başvurunun yapılması ve tarafların uzlaşma için dava açmadan önce arabuluculuk ile işlem gerçekleştirmeleri gerekmektedir. Aksi halde davalar gerekli başvuru koşulları oluşmadığı için reddedilecektir.

İhtiyari arabuluculukta ise tarafların belirli davalarda arabulucuya gitmeden de dava açmalarını öngörmektedir. Uyuşmazlığın çözümü için tarafların özel hukuk anlaşmazlıklarında üzerinde tasarruf edebilecekleri konulara göre, zorunlu olmadan da arabuluculuk hizmetinden yararlanmaları mümkündür. Arabuluculuktan sonra dava açma süresi zorunlu arabuluculuk için geçerli olacaktır.